به امكان تشخيص نوع فلز بوسيله فلزياب یا طلایاب یا گنج یاب تفكيك گفته مي شود.
اما ببينيم يك فلزياب یا طلایاب یا گنج یاب پيشرفته چه جنس فلزي را تفكيك مي كند:
گروه اول فلزاتي كه خاصيت مغناطيس شونده دارند مثل آهن – فولاد -چدن. كه بطور كل به اين گروه فلزات آهني مي گويند.
گروه دوم فلزاتي كه خاصيت مغناطيس شونده ندارند و غير الكترومغناطيس هستند (فلزات غیر اهنی )مانند سرب – قلع – نقره – مس – طلا – برنز – برنج – آلومينيوم-مفرغ كه بطور كل به اين نوع , فلزات غير آهني مي گويندگفته میشود
توجه:
سیستم های نقطه زن پالسی (صوتی ) مخصوصا VLF از قدرت تفکیک دقیق تری نسبت به سیستم های نقطه زن تصویری برخوردار هستند . به این گونه که یک سری سیستم های پالس فقط آهنی و یا غیر آهنی بودن هدف رو میتوانند تفکیک کنند و در یک سری سیستم های پالس دیگر ,نوع دقیق فلز را با اختلاف کم میتوانید به دست بیاورید . در هنگام تست و خرید سیستم میتوانید از یک فلز نقره مثل انشگتر مردانه و یک تک دست زنانه (النگو) جهت تست استفاده کنید و از فروشنده بخواهید که تفکیک سیستم را برای شما امتحان کند . ولی در مورد سیستم های نقطه زن تصویری با تکنولوژی مگنت (میدان یاب مغناطیسی )صرفا شما میتوانید نهایتا حفره و یا آهنی بودن هدف را تشخیص دهید .
سیستم های تصویری ,که علاوه بر مگنت از تکنولوژی جی پی ار بر خوردار هستند,میتوانند علاوه بر حفره و فلزات آهنی ,فلزات غیر آهنی را مشخص کرده و آنها را تفکیک کنند
عمق كاوش:
عمق كاوش مهمترين نگراني استفاده كنندگان از دستگاه فلزياب یا طلایاب است بطور كلي عمق كاوش به عوامل مختلفي بستگي دارد كه مهمترين آنها عبارتند از :
۱– قدرت دستگاه – كه به نوع دستگاه و مدار الكترونيك شرکت سازنده آن بستگي دارد.
۲– اندازه فلز- هر چه سطح فلز بزرگتر باشد در عمق بيشتري قابل کاوش است.
۳– جنس فلز- حساسيت دستگاه ها نسبت به فلزات مختلف فرق میکند بطوريكه مقدار مشخصي از چند نوع فلز مختلف در عمق هاي متفاوتي قابل كشف است.
۴– تكنولوژي ساخت و جنس سيم پيچ ديسك جستجوگر- در ساخت ديسك هاي فلزياب از فنون و آلياژهاي مختلفي استفاده مي شود بعضي از لوپ های جديد عمق كاوش را تا ۳۰ درصد افزايش مي دهند.
۶– شكل فلز- عمق كاوش براي اشكال مختلف اهداف متفاوت است.به عنوان مثال اکثر سیستم های پالس به جز VLF یا سیستم های تفریحی با عمق کم فلزاتی مانند سینه ریز یا گردنبند و یا فلزاتی که سطحشان کمتر از فضای خالی شان است البته (فلزات جدید نه قدیم ) را تست کنید متوجه خواهید شد که دستگاه هیچ واکنشی روی این گونه فلزات نشان نمیدهد. البته نگران نباشید این موارد صرفا برای فلزات جدید صدق میکند و فلزات قدیمی به دلیل یونی که آزاد میکنند سیستم با هر شرایطی این گونه فلزات را بسته به حجم یااندازه و عمق شناسایی میکند . به این دلیل میتوانید جهت خرید سیستم های پالسی همانگونه که در متن های بالا اشاره شد از یک النگوی طلا(تک دست) استفاده کنید . معمولا در سیستم های پالسی جدید در محیط باز و عاری از فلز سیستم باید یک النگوی طلا را در عمق یک متری شناسایی کند .
و نکته دیگر اینکه هر چقدر فلزات داخل خاک (فلزات قدیمی ) ماندگاری بیشتری داشته باشند دستگاه واکنش بهتری روی اینگونه فلزات نشان میدهند .
۷– جنس زمين و خاك منطقه : در زمین هایی که خاک دارای املاح و ذرات زیادی است عمق سیستم ها کمتر است . به این دلیل که اپراتور مجبور میشود حساسیت سیستم را کم و فیلتر بالایی را روی دستگاه اعمال نماید . همین موارد باعث میشود که عمق سیستم ها تا حدی پایین بیاید.